Tuesday, October 17, 2023
"Жалпы білім беретін мектептің инклюзивті білім беру ортасындағы логопедиялық жұмыстың мазмұны" педагогтардың біліктілігін арттырудың қысқа мерзімді курстарының білім беру бағдарламасы
Қазақстан Республикасының білім беру жүйесінде білім беру қажеттіліктері жеке ғана емес, сонымен қатар белгілі бір ерекшеліктері бар балалар топтары анықталады. Ерекше білім беру қажеттіліктері балаларда олардың оқу процесінде жалпы қабылданған әлеуметтік үміттерге, табыстың білім беру стандарттарына және қоғамда белгіленген мінез-құлық пен қарым-қатынас нормаларына сәйкес келмеуінде қиындықтар туындаған кезде пайда болады.
Баланың бұл ерекше білім беру қажеттіліктері мектептен қосымша немесе арнайы материалдарды, бағдарламаларды немесе қызметтерді ұсынуды талап етеді.
«Жалпы білім беретін мектептің инклюзивті білім беру ортасындағы логопедиялық жұмыстың мазмұны» педагогтардың біліктілігін арттырудың қысқа мерзімді курстарының білім беру бағдарламасы, бұдан әрі-Бағдарлама) жалпы білім беретін мектептердің логопед-мұғалімдерін оқытуды регламенттейді. Білім беру бағдарламасы жалпы білім беретін мектептің инклюзивті білім беру ортасы жағдайында ерекше білім беру қажеттіліктері бар балаларға түзету-логопедиялық әсер ету процесін ұйымдастыру бойынша логопедтердің кәсіби құзыреттерін дамытуға бағытталған.
Жалпы білім беретін мектептерде логопед – мұғалімдер жүргізетін бірінші сынып оқушыларының жыл сайынғы диагностикасының нәтижелері бойынша балалардың 65% -70%-да әртүрлі сөйлеу бұзылыстары бар, оның ішінде логопедиялық көмек дер кезінде көрсетілмеген, соның ішінде отбасыда қос тілділік аясында және ерекше білім беру қажеттіліктеріне байланысты тіл кемшіліктерінің тенденциясы өсуде.
Инклюзивті білім беру жағдайында логопед-мұғалімнің жұмысы бірқатар ерекшеліктерге ие. Ең алдымен, түзету жұмыстарын бастамас бұрын, логопед-мұғалім, қарапайым оқушылар сияқты, мұқият арнайы тексеру арқылы тиісті әдістерді қолдана отырып, баланың сөйлеу әрекетінің бұзылу сипатын анықтайды.
Логопедтің диагностикасы негізінде баланың ерекшеліктерін ескере отырып, басқа мамандармен бірге жеке даму жоспары, бейімделген білім беру бағдарламасы жасалады, білім беру бағыты анықталады, ерекше білім беру қажеттіліктері бар балалардың үлгермеу себептерін жою немесе алдын алу бойынша стратегиялар мен шаралар әзірленеді.
Осыған байланысты жалпы білім беретін мектептің инклюзивті білім беру ортасында логопед-мұғалімнің жаңа кәсіби құзыреттіліктерін дамыту қажеттілігі артып келеді, бұл осы бағдарламаны әзірлеудің мақсаты болып табылады.
Бағдарламаның жаңашылдық дәрежесі инклюзивті білім беру ортасы логопедтерінің кәсіби құзыреттілігін дамытуға, ОP бар балаларды бірыңғай білім беру процесіне қосуға, олардың айырмашылықтары мен оқу қабілеттерінің құндылығын тануға бағытталған білім беру бағдарламасын әзірлеуден тұрады. Бағдарлама логопедтің толеранттылықты, мейірімділікті, өзара түсіністікті дамытуға негізделген сөйлеу материалын таңдау қабілетіне бағытталған. Инклюзивті білім беру арнасында логопед-мұғалімнің кәсіби құзыреттілігін арттыру мақсатында Бағдарламада мамандар арасында тренингтер, пәнаралық консилиумдар, мастер-кластар, ашық іс-шаралар өткізу көзделеді.
Білім беру ұйымдарының басшылары мен директорлардың орынбасарларының біліктілігін арттыру жүйесінде осы бағдарламаның аналогтары жоқ.
Бағдарламаның мақсаты, міндеттері және күтілетін нәтижелері
Мақсаты: БАЕҚ бар білім алушылардың түзету-білім беру процесін ұйымдастыру және мазмұны бойынша мектеп логопед-мұғалімінің кәсіби құзыреттілігін жетілдіру.
Міндеттер:
· БАЕҚ бар балалармен жұмыс істеу ерекшеліктері мен бойынша мектеп логопед-мұғалімдерінің кәсіби құзыреттілігін жетілдіру;
· әр түрлі сөйлеу бұзылыстары бар БАЕҚ бар балалардың түзету-логопедиялық жұмысын ұйымдастыру дағдыларын жетілдіру;
· зерттеуде инновациялық технологияларды игеру, әр түрлі сөйлеу қабілеті бұзылған балалармен жұмыс жасау кезінде жеке даму (бейімделген) бағдарламаларын құрастыру.
Күтілетін нәтижелер:
Курс соңында тыңдаушылар:
1) инклюзивті білім беру, мектептің логопедиялық пунктінің қызметін ұйымдастыру, жұмыс тәртібі, құжаттама саласындағы негізгі нормативтік құқықтық актілерді біледі;
2) БАЕҚ бар балалардың сөйлеу бұзылыстарын тексерудің кәсіби дағдыларын меңгереді;
3) БАЕҚ бар балалардың әртүрлі санаттары үшін жеке-дамытушы (бейімделген) білім беру бағдарламаларын әзірлейді;
4) БАЕҚ бар балалардың ата-аналарымен және психологиялық-педагогикалық сүйемелдеу қызметінің мамандарымен өзара әрекет жасау әдістері мен нысандарын қолданады.
.Бағдарлама құрылымы мен мазмұны
Бағдарлама құрылымы бойынша инклюзивті білім беру ортасын құрудың тиімді менеджментінің негіздері бойынша әртүрлі аспектілерді көрсететін 4 модульден тұрады.
Модуль 1. БАЕҚ бар балалардағы сөйлеу бұзылыстарының түрлері және оларды түзету. |
|
1.1 |
Дислалия. Түзету-логопедиялық жұмыстың мазмұны. |
1.2 |
Тұтықпа (кекештену). Түзету-логопедиялық жұмыстың мазмұны. |
1.3 |
Жүйелі сөйлеу бұзылыстары (алалия, афазия). Түзету-логопедиялық жұмыстың мазмұны. |
1.4 |
Сөйлеудің ауыр бұзылыстары (дизартрия, ринолалия). Түзету-логопедиялық жұмыстың мазмұны. |
1.5 |
Жазбаша тілдің бұзылуы. Түзету-логопедиялық жұмыстың мазмұны. |
2 |
Модуль 2. БАЕҚ бар балалардағы СТФФЖ және СТЖЖ кезіндегі логопедиялық жұмыс. |
2.1 |
Мектеп жасындағы СТФФЖ бар балаларды оқыту және тәрбиелеу. |
2.2 |
Мектеп жасындағы СТЖЖ бар балаларды оқыту және тәрбиелеу. |
3 |
Модуль 3. Сенсорлық бұзылыстары бар балалардағы сөйлеу ақаулары, зияткерлік бұзылыстары, ПДТ, церебральды сал ауруы және оларды түзету. |
3.1 |
Есту қабілеті бұзылған кезде логопедиялық жұмыстың ерекшеліктері. |
3.2 |
Көру қабілеті бұзылған кезде логопедиялық жұмыстың ерекшеліктері. |
3.3 |
ЕБҚ бар білім алушылардың, оның ішінде аутизм спектрі бұзылған білім алушылардың логопедиялық жұмыс ерекшеліктері. |
3.4 |
Балалардың церебральды сал ауруы және тірек-қимыл аппаратының бұзылуы кезіндегі логопедиялық жұмыс. |
4 |
Модуль 4. Инклюзивті білім беру ортасында логопедиялық жұмыстың ұйымдастырылуы және оның мазмұны. |
4.1 |
Логопедиялық пунктте жұмысты ұйымдастыру. |
4.2 |
Инклюзивті жалпы білім беру ортасындағы логопед-мұғалімнің функционалдық міндеттері. |
4.3 |
Инклюзивті білім беру саясаты мен әдістемесі. Инклюзивті білім беру саласындағы халықаралық және отандық заңнамалық база. |
Қорытынды бағалау: тестілеу және жобаларды қорғау. |
Толық ақпаратты жүктеу https://cloud.mail.ru/public/jNaf/Ufv28gYfW
Логопедтерге арналған тұзету жұмыстары бар бағдарламаны көптен бері іздеп едім. Бағдарлама қазіргі талаптарға сай жазылған
Сөйлеудің ауыр бұзылыстарын (дизартрия, ринолалия) оқыдық, бағдарлама үлкен көмегін көрсетті
БАЕҚ бар балалардағы сөйлеу бұзылыстарының түрлері және оларды түзету қызықтырады.